5 ülkede havayolu firmalarına yer hizmeti veren Çelebi Hava Servisi, yeni pazarlar için gün sayıyor. Suudi Arabistan ve Tanzanya'da ihale sürecinde olan şirket, yeni rotasını Afrika, Ortadoğu ve Asya olarak belirledi. İç pazarda belli bir büyüklüğe ulaştıklarını söyleyen Çelebi Holding CEO'su Canan Çelebioğlu Tokgöz, "Tanzanya'da bir ihaleye girdik. Bu pazarlar çok bakir, arayıştayız" dedi.
Havacılık sektörü için 2014 hayli hareketli bir yıl oldu. Bu durum sizi nasıl etkiledi?
Civar ülkelerde yaşanan savaş ve iç karışıklıklar sektörümüzü etkiledi. Birçok potansiyel turist ülkesindeki savaş ve iç karışıklık nedeniyle seyahat etmedi. Avrupalılar'ın da tatil rotası değişti. Bu nedenle sektörümüzde yüzde 10'luk bir kayıp oldu. Doğrudan uçaklara hizmet verdiğimiz için iptallerden çok etkilendik.
Son yıllarda yurtdışına ağırlık veriyorsunuz. Nerelerde varsınız?
Macaristan, Avusturya, Almanya ve Hindistan'da varız. Suudi Arabistan'da yerel bir havayolu şirketine hizmet vermeye başladık. başka ihaleleri takip ediyoruz. Aralık sonu bir ihale yapılacak. Kazanırsak önümüzdeki yılın ilk yarısında hizmet vermeye başlayacağız.
AFRİKA VE ASYA'YA ODAKLANDIK
Yeni pazar arayışınızda nereleri öne çıkıyor?
Hindistan'da da farklı şehirlerde iş yapmak için girişimlerimiz var. Burası bizim öncelikle büyütmek istediğimiz pazar. Ülkeyi, insanları tanıdık. Her ülkede kültür, kural, işleyiş ve devletle ilişkiler farklı. Önümüzde ciddi seçenekler var. Onun dışında Suudi Arabistan ikinci büyük nokta oldu.
Afrika son yllarda öne çıkan bir pazar oldu. Sizin girişimleriniz var mı?
Önceliği Avrupa'ya değil Afrika, Asya ve Ortadoğu'ya verdik. Kıtada bazı ülkelerde pazar açılmış durumda. Satılan bazı firmalar oluyor. Orta ve Kuzey Afrika ile ilgileniyoruz. Tanzanya'da bir şehir için ihaleye giriyoruz. Ülkede faaliyet gösteren yabancı bir firma zaten var, ikincisi için ihale yapıyorlar. Umman ve Abu Dabi'yi takip ediyoruz. Dubai'nin rekabete açılması ihtimali ise yakın takibimizde.
Ukrayna'daki gelişmeler sizi nasıl etkiledi?
Biz Ukrayna pazarına girmek üzereyken olaylar başladı. Rusya potansiyeli yüksek bir pazar. Ancak iş yapmak kolay değil. Doğru ortağınızın olması gerekiyor. Her ülkede yanımıza yerel bir ortak alıyoruz. Bazı ülkelerde zaten mecburiyet var. Balkanlar da ilginç, orayı takip ediyoruz. Zaman zaman önceliğimiz olmasa da komple havalimanına bile bakıyoruz. Bu konuda iyi Türk firmalar var. Onlara rakip olmak istemiyoruz.
3'ÜNCÜ HAVALİMANI BÜYÜK FIRSAT
Havacılık sektörüne hizmet veren biri olarak, uçmaktan keyif alıyor musunuz?
Havayolu şirketlerinde müşteri konumundayım. Hizmet verdiğimiz bir firmanın uçağına biniyorsam, daha havalimanındayken gözlemlemeye başlıyorum. Uçakta sağa-sola temizliğe bakıyorum. Fırsatım olursa zaman zaman kaptanlarla sohbet ederim. İzin verdiklerinde kokpitte uçup, verdiğimiz hizmetle ilgili yorum alıyorum. İnşallah çok yakın zamanda grubumuza bir CEO geliyor. Görevimi ona bıraktığımda sahaya inmeyi planlıyorum. Personelle sohbet etmeyi çok severim. Çünkü büyümenin ancak iyi bir insan kaynağıyla mümkün olduğunu düşünüyorum.
3'üncü Havalimanı ile ilgili beklentileriniz neler?
THY sayesinde çok ciddi bir transit pazarı oluştu. Başka firmalara da bu imkân tanınırsa Türkiye'ye gelen transit uçuşların sayısı artacak. Transit uçuş yolcuların birkaç gün ülkemizde kalmalarını sağlayacak. Kaptan değişimi yapılacak, yakıt alınacak. Bu nedenle ciddi bir ekonomik potansiyel taşıyor. Türkiye lojistik bir noktada. Çok büyük bir kapasiteden söz ediyoruz. Kargo kısmında da çok büyük bir potansiyel var. Bana göre, burası en büyük gelişme alanlarından. Kargoda transit 'hub' olma şansımız var. Sonuçta uçak sayısı arttıkça hizmet verdiğimiz uçuşlar da çoğalacak.
Yurtiçi faaliyetlerinizle ilgili bilgi verir misiniz?
Faaliyetlerimizin yüzde 60'ını yurtiçi oluşturuyor. 31 havalimanında hizmet veriyoruz. Müşteri sayımız 200'ü buluyor ama en büyük pay 20-30 şirkette. 2015'te bu oranı yarı yarıya getirmeyi hedefliyoruz. 3 ila 5 yıl içinde iç pazarın payını yüzde 20-25'lere kadar düşürmeyi planlıyoruz. Bunu da yurtdışında büyüyerek yapacağız. Çünkü Türkiye'nin potansiyeli belli. Yani hem iç pazarda hem de dışarıda büyümeyi istiyoruz.
İŞİNİZLE DUYGUSAL BAĞ KURMAYIN
Çelebi Havacılık Grubu'nun 12 bin çalışanı var. Bandırma Limanı ve Little Ceasars ile bu sayı 15 bine çıkıyor. Bunun büyük bir sorumluluk olduğunu söyleyen Çelebioğlu, şöyle konuştu: "Girişimcilik 24 saat bitmeyen bir çalışma demek. Bu nedenle profesyonel hayat daha kolay geliyor. Kafanız tatilde de evde de hiç boş kalmıyor. Keyif aldığınız işi yapmak çok önemli. Benim gibi girişimci ruhunuz varsa kendi işinizi yapın. Girişimcilere işlerini mümkün olduğunca çok büyütmemelerini tavsiye ediyorum. Büyüteceklerse de satış seçeneğini akıllarında tutsunlar. İşinizle duygusal bağ kurmayın yoksa esiri oluyorsunuz."
LİSEDEYKEN PATRON OLDUM
12 yaşından bu yana iş hayatının içinde olan Çelebioğlu, babasının vefatı nedeniyle 16 yaşında kendini iş hayatının içinde bulmuş."Lisedeyken patron oldum" diyen Çelebioğlu, şunları anlattı: "Bu sürede o kadar yoğun çalıştım ki hobi geliştirmeye vakit bulamadım. Zaman zaman at bindim, piyano çaldım ama devam ettiremedim. Tiyatroya çok büyük ilgim vardı. Çalışanlarımızla birlikte şirket tiyatrosu kurduk. Ben de oyunlarda rol aldım. Son tiyatromuzda Yedi Kocalı Hürmüz'ü oynuyorum. Çok keyif aldım. Diyarbakır'da oynadık, yakında Erzincan'a gideceğiz."
OĞLUMA UÇAK TEMİZLETTİM
12 ve 14 yaşında iki oğlu bulunan Çelebioğlu, yoğun iş temposuna rağmen onlara vakit ayırmaya çalıştığını anlattı. Oğullarının eğitimi konusunda çok hırslı olmadığını söyleyen Çelebioğlu, "Onlara 'Okumak zorundasınız, okumamak gibi bir seçeneğiniz de var ama o zaman yapacağınız işler belli' dedim. 11 yaşındayken büyük oğlumu şirkete gönderdim. 10 gün uçakta temizlik işçisi olarak çalıştırdım. 'Eğer okumak istemiyorsan işçilikten iş hayatına başlayabilirsin' dedim. O da okumayı tercih etti."
SEÇİMDEN POZİTİF SONUÇ ÇIKTI
Cumhurbaşkanlığı seçimini geride bıraktık. İş dünyası için bunun önemi nedir?
İyi oldu, belirsizlik ortadan kalktı. Seçimler her zaman iş dünyasında tedirginlik yaratır. Mevcut iktidarla ilgili pozitif bir sonuç çıktı. Bu da iş hayatı açısından çok büyük yenilik olmayacağı anlamına geliyor. Önümüze bakacağız.
Yorumlar Tüm Yorumlar (22)