THY'NİN BU YILKİ HEDEFİ: 17,5 MİLYAR DOLAR

THY Yönetim Kurulu Başkanı Hamdi Topçu, bu yılı 17.5 milyar dolar ciroyla kapatmayı hedeflediklerini belirterek “Ciroda tek rakibimiz Koç” dedi. THY’nin 80 yıllık tarihinde en yüksek nakde sahip olduğu dönemi yaşadığını açıklayan Topçu, günün sonunda kar etmeyen bir hatları olmadığını ve yönetimde oldukları 2003 yılından beri hiçbir yılı zararla kapatmadıklarını anlattı. Türkiye’deki en yüksek SSK primini de THY’nin ödediğini belirten Topçu, toplam yolcu sayısında 5 kat, transit yolcu sayısında 15 kat, filoda 3 kat büyüme sağladıklarını bildirdi.

Türk Hava Yolları’nın Sabiha Gökçen’de 550 milyon dolarlık yatırımla yaptığı HABOM’u (Havacılık Bakım ve Onarım Merkezi) önceki gün bir grup gazeteciye tanıtan THY Yönetim Kurulu Başkanı Hamdi Topçu, şirketin mali performansı hakkında da bilgi verdi. Hamdi Topçu, “2023’te 450’nin üzerinde uçak sayısı, 120 milyon yolcu, iştirakleri ile beraber en az 34 milyar dolar ciro elde eden global uçuş pazarından yüzde 2, bakım-onarım pazarında yüzde 2.5 pay alan dünyanın en büyüğü olan bir havayolu şirketi olmak istiyoruz. Ama şunu da söyleyeyim şimdiye kadar tüm planlarımızı olumlu yönde de revize ettik” dedi.

12 yıldan beri THY’nin yönetiminde aktif rol oynadığını hatırlatan Topçu, 2003-2014 karşılaştırması da yaptığı toplantıda bu dönemi özetlerken “12 yıl boyunca hiç devlet garantisi ile uçak almadık. Zararla kapattığımız bir yıl yok. Görünen, görünmeyen, HABOM dahil tüm yatırımlarımızı öz kaynakla yaptık. Bugüne kadar kredi almadık. Sermaye artışı yoluyla ortaklardan da sermaye enjeksiyonu istemedik. Türkiye’de en yüksek SSK primini THY ödüyor. Hiçbir kuruma da vadesi gelmiş borcumuz yok. Tüm yükümlülüklerimizi zamanında yerine getiriyoruz. 80 yıllık tarihimizde nakdimizin en yüksek olduğu dönemdeyiz. Son 12 yıldır çalışanlarımızın maaşını erken ödedik ama 1 gün bile geciktirmedik, hiç kredi kullanmadık” ifadelerini kullandı. Anonim ortaklıkta 11.4 milyar dolar, 15 iştiraklerle birlikte 17.5 milyar dolar ciro ile yılı kapatmayı planlayan THY, artık bakım-onarımda da bölgede aranan isim olmaya amaçlıyor. Hamdi Topçu bir holding anlayışı ile yönettikleri THY’deki son gelişmeleri şöyle anlattı:

EN HIZLI TRANSİTTE BÜYÜDÜ

• 2003 yılında 54 ülkeye uçan THY artık 108 ülkeye uçuyor. 2003 yılında 102 noktaya uçarken, 264 noktaya uçuyor hale geldi. Günlük frekans sayısı 927’den 4.503’e çıktı. Hatlarda derinliği artırdık. Mesela Rusya’nın 8 şehrine gidiyoruz ama bir sefer gittiğimiz Moskova’ya artık günde 9 defa gidiyoruz. Yolcu sayısına baktığınızda yüzde 472 gibi bir büyüme görüyorsunuz. 2003’te 10 milyon yolcudan 59.5 milyon yolcuya bu sene ulaşmış olacağız. 15 kat artış ile en hızlı büyümeyi transit yolcuda sağladık. 2003’te 941 bin transit yolcu varken bugün 14.1 milyonu yakalayacağımız bir transit yolcumuz var. 2003’te Türkiye’de 27 noktaya 49 bin 533 konma ile uçarken 2014’te 46 noktaya 197 bin 474 konma yapıyoruz. Artık Doğu ve Güneydoğu Anadolu’da 45 dakikalık bir seyahatle bir havalimanına ulaşıyorsunuz.

FİLO GENÇLEŞİYOR, 340’LAR GİDİYOR

• 264 uçağımız var. Filodaki büyümemiz yüzde 306. Filo yaşımız 6.9. Ama bu düşecek. Filodan 340’ları çıkartma kararı aldık. 7 tane 340’ın birini çıkarttık, birini daha çıkartacağız. Gelecek yaz 340’larla operasyon yapmama kararı aldık. 3 uçağı yedek bırakıp diğerlerini satma yoluyla ya da yedek parça olarak elimizden çıkartacağız.

3 SENEYE JENERASYON DEĞİŞİYOR

• 50 geniş gövdeli uçak sisteme girdi. 2014’te bir 330, bir 777 olmak üzere 2 uçağımız katılacak. 2015’te 32 yeni uçak gelecek. 14’ü geniş, 18’i dar gövde olacak. 2016’da 45 uçakla en yüksek miktara ulaşıyoruz. 2017’de jenerasyon değiştirme arası vereceğiz. Neo ve max uçaklarına geçiyoruz. Diğer uçaklarımızda 2018’de 47, 2019’da 40 ve 2020’de 62 ve 2021’de 10 uçağı birden filoya sokacağız. 247 sipariş uçağımız var. 247 uçağın liste fiyatı 35.5 milyar dolardır.

KARGODA BÜYÜME YÜZDE 601

• Hiç kargo uçağımız yokken şimdi 9 kargo uçağı ile 49 noktaya tarifeli sefer yapıyoruz. 66 ton kargo taşıyan uzun menzilli uçaklarımız var. Kargodaki gelişimimiz yüzde 601 oldu. Dünyada kargoda büyüme yüzde 0.75 gibi büyümeler öngörülüyor. Biz yüzde 30-35 gibi her yıl büyümeler sağladık.

GELİRİN YÜZDE 60’I AVRUPA’DAN

• Piyasa değerimiz 6.7 kat arttı. 2014 yılında sadece anonim ortaklıkta 11.4 milyar dolar hasılat öngörüyoruz. İştiraklerimizle 17 milyar dolar ciro hedefl iyoruz ama yıl sonunda bu rakam 17.5 milyar dolar olabilir. Amerika kıtası ve Afrika’da pastadan pay almaya başladık. Gelirin yüzde 60’dan fazlası Avrupa'dan. Biz şimdiye kadar Strasburg hariç hiçbir hattı kapatmadık. Bizim günün sonunda gelir getirmeyen hattımız yok.

TEKNİKTE CİRO HEDEFİ: 1.5 MİLYAR $

• 16 iştirakimiz var ama THY Teknik ile HABOM birleşecek. İştiraklerimiz artık THY’ye katkı yapmaya başladı. Yatırımı geçtik ve gelirler THYAO’nun bilançosuna da yansımaya başladı. Bu yıl da iştiraklerden ciddi bir katkı bekliyoruz. 2020’de 1.5 milyar dolar ciroya ulaşma hedefimiz var.

"BAKIMDA İYİYİZ, SIRA ONARIMDA"

• Dünyada 87 milyar dolarlık bir bakım pazarı var. Şu anda 3.5 saatte 55 ülkeye uçuyoruz ve dünya pazarının yüzde 39’unu oluşturuyor. Bu pazarında yıllık yüzde 4.2 büyümesi öngörüyor. THY büyüyor, Türkiye’de ve bölgede havacılık gelişiyor, pazar büyüyor. THY Teknik, HABOM, motor, galley ve koltuk üretim merkezi kurduk. 2015’te mükemmeliyet merkezi olmak istiyoruz. Uçak bakımında iyiyiz. Bundan sonra onarımda da iyi olmaya odaklanacağız.

Sadece bakım onarım tesisi değil, 'havacılık köyü'

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın ilk yurtdışı seyahatinde kullandığı 2.5 yılda tamamlanan uçağı 2 günde kırmızı-beyaza boyanan HABOM'u gezdiren THY Yönetim Kurulu Başkanı Hamdi Topçu, tüm inşaat süresince her cumartesi-pazarını Sabiha Gökçen’de geçirdiğini anlattı. Sadece bakım-onarım değil, galley üretiminin de yapıldığı hatta koltuk üretiminin tamamının da taşınacağı HABOM’u ‘havacılık köyü’ olarak tanımlayan Topçu, galley üretim bölümünü gezerken “Made in Turkey’ burası” dedi. HABOM tesisinin inşaatında 36 bin kamyon hafriyat aldıklarını, 45 bin mikser beton harcandığını, 1900 treyler inşaat demiri geldiğini aktararak 380 bin m2 kapalı alanı olan 200 hektar alana kurulu HABOM ile THY’nin bakım onarım kapasitesinin de hızla büyüdüğüne işaret etti. Diğer havayollarına da hizmet vereceklerinin altını çizen Topçu, “2003'te 5 geniş, 7 dar gövde uçağa bakım yapma kapasitesine sahiptik. 2014’te 10 geniş gövde, 30 dar gövde uçağa aynı anda bakım yapma kapasitesine ulaştık. Biz daha karlı bir bakım-onarıma geçmek istiyoruz” bilgisini verdi. Çevreye saygılı bir tesis yaptıklarını ifade eden Topçu, “Güneş enerjisinden faydalandık. Şimdi buhar enerjisi de gündemimizde. Kamuoyunda ‘güneşle soğutmayı bulan adam’ olarak tanınan Ahmet Lokurlu hocayla çalışıyoruz” dedi. 3. havalimanında da bakım-onarım tesisi kuracaklarını ama daha vakit olduğuna işaret eden Topçu, Sabiha Gökçen’de ikinci pist içinde yer tespiti yapıldığını ve ihalesinin olacağını anlattı.

HAVACILIĞIN EKSENİ TÜRKİYE’YE DOĞRU KAYIYOR

Hamdi Topçu, dünya hava trafiğinden Kuzey Amerika’nın aldığı payın %32’ye gerilediğini ve bunun süreceğini öngörerek "Dünya havacılığının ekseni her yıl biraz daha doğuya kayıyor. Uzakdoğu büyüyor. Körfez’de ilerleme müthiş. THY’nin de büyümesi ile havacılık merkezi hemen hemen Türkiye’nin üzerine geldi” dedi. ABD'de artık 4 havayolu şirketinin pazarın yüzde 80’ine hakim olduğunu da kaydeden Topçu, Avrupa’nın daha konsolidasyonda başarı sağlayamadığını anlatarak “Avrupa’da seri halde şirket ölümleri devam ediyor” dedi.

(Jale Özgentürk / Radikal)