Sözce dağarcığı

06 Mart 2018 saat 14:30 gibi FaceBook’da sevgili Ali Rıza Saral, şöyle bir müjdeyi paylaştı;

“Geliştirmekte olduğum, LANGANAt Türkçe dil ayrıştırıcısı (parser) 4. beta sürümünün çıktısı aşağıda. Bu örnekler 2094 adet cümleden oluşan Steinbeck'in İhtiyar Adam ve Deniz adlı kitabının Türkçe çevirisinin tümü, bu kitabın tümünü içermektedir.

İhtiyar Adam ve Deniz, yaklaşık 22000 kelime ve 2100 cümleden oluşuyor.

Hedefim 100 kelime, 80-90 cümle hatasını yakalamak. Yani kelime olarak % 0.5, cümle olarak % 4. Bu sürüme ilişkin çıktıyı aşağıdaki Source Forge sayfamdan erişebilirsiniz.”

Bazı cümlelerin çevirileri şöyle;

“Parmakları açılmış bir elden daha genişti bu çizgiler ve bir periskoptaki aynalar gibi ayrılmış görünüyordu gözleri ya da bir dinsel alayın içindeki aziz.”

“Geniş, yassı, kürek biçimi kafalarını ve beyaz çizgili geniş yüzgeçlerini görebiliyordu şimdi, iğrenç, pis kokulu, leş kargası katillerdi bu köpek balıkları, aç kaldıkları zaman sandalın dümenini, küreğini ısırırlardı.”

Yalanlarımız Ortaya Çıkmadıkça… yazımda bahsetmiştim üniversite bitiren gençlerimiz ortalama 9000 sözce işitip, kullanıp, öyle mezun oluyorlar diye.

İşte size bir örnek.

“İhtiyar Adam ve Deniz” kitabını okumadan mezun oldu iseniz, yaklaşık 22000 kelime ve 2100 cümleden bihaber mezun olmuş oluyorsunuz.

Bizim daha ortaokulda okuduğumuz Ernest Hemingway’in bu kitabı, şimdilerde 80 Milyon’na ulaşan nüfusumuza oranla;

Kitabın sıralamaları

En çok okunan kitaplar'da            215. sırada.

En popüler kitaplar'da                    485. sırada.

En beğenilen kitaplar'da                228. sırada.

En çok yorumlanan kitaplar'da    210. sırada.

En çok okunacak kitaplar'da        179. sırada.

En çok yarım bırakılanlar'da         472. sıra

Kitap istatistikleri

459       Okur beğendi

1.865   Okur okudu

26         Okur okuyor

909       Okur okuyacak

13         Okur yarım bıraktı

Cinsiyetlerine göre okuyanlar

Kadın        60.3%

Erkek        39.7%

Yaş gruplarına göre okuyanlar

0-13 Yaş       3.3%

14-17 Yaş     5.7%

18-24 Yaş     23.7%

25-34 Yaş     31.6%

35-44 Yaş     22.7%

45-54 Yaş     9.7%

55-64 Yaş     1.5%

65+ Yaş         1.8%

Yaşlı Adam ve Deniz, MEB'nın belirlediği 100 Temel Eser arasında da yer alıyor.

Sokrates’in savunması bile 7775 sözceden oluşmakta. Kur’an çevirisi ise yaklaşık 116000 sözceden oluşmakta. Varın Nutuk kaç sözce, siz hesap ediniz.

1 milyon işçi çocuk var, 1.3 milyon çocuk da okula gitmiyor.

Ülkemizde Örgün Eğitim 2016-2017 1. dönem" verilerine göre, 17 milyon 319 bin 433 öğrenci mevcut.

Temel eğitim kademesi resmi okullarında eğitim gören 11 milyon 101 bin 180 öğrencinin yüzde 10,02'si okul öncesi, yüzde 42,85'i ilkokul ve yüzde 47,13'ü ortaokullarda bulunuyor.

Yükseköğretim Kurulunca açıklanan istatistiklere göre, Türkiye'de 2016-2017 öğretim yılında, üniversitelerde 7 milyon 198 bin 987 öğrenci eğitim alıyor.

Okumakta olan nüfus nerede ise 25 milyon.

Tüm bunları neden hatırlatıyorum onu da anlatayım.

Basın-Yayın okumuş olup haber yazanların sözce dağarcıkları diğer tüm mesleklerden fazla olmalı ki çok geniş bir yelpazede haber derleyebilsinler.

Geçen hafta THY ve Pegasus için çıkan haberler, haberlerin içerikleri ve olan olaylar, hemen ikisi de güzel olmaktan uzak, zayıf ve yetersiz bir Türkçe ile servis edildi. İtina gösterilmemiş, saygısızca, sadece ben yaptım oldu havasında.

Bilgi eksik, ifade yanlış, yorum için sorgulama yapabilecek altyapısı eksik birilerinin hazırlayıp alel-acele yaydıkları haber, elbet olay oldu. Sonuçta bu haberi yayanlar için hiçte iyi olmadı. Örneğin ben bu hafta bu garabetlerden bahsediyorum.

Uçağın içerisinde olanlar ise, her şeyi bilgisayara yaptıran zihniyetin, kapsam dışına çıkınca eksik sözce, yetersiz bilgi, az verilen eğitim ve kıvrak zeka eksiği ile sorunun üstesinden gelemedikleri açıkça ortada.

Doğru yapılan tek ortak konu ise tip eğitimleri.

İnsanı doğru eğitmedikçe, bu tip eksiklikler, başımıza daha da çok iş açacak.

Hele mesleki deneyime inanmayanların bu daha çok başlarını yakacak.

Örneği çok, yaşadık ve gördük. En yakını ise;

Cpt.Chesley B. Sullenberger Yaşı 58, Top.Uçş.Saati 19,663.

F/O Jeffrey B. Skiles Yaşı 49, Top.Uçş.Saati 15,643.

Gelelim şirketi yolcular karşısında temsil eden görevlilere.

Yolcuların muhatapları Ayşe, Fatma değil, şirketin karşılarındaki temsilcileri;

US Airways 1549 A320

F/A Sheila Dail, Yaşı 57, şirkette            28 yıl.

F/A Doreen Welsh, Yaşı 58, şirkette    38 yıl.

F/A Donna Dent, Yaşı 51, şirkette        26 yıl.

Nasıl bir şirketi aradığınızda telefonun öbür ucundaki kişi ile şirketi özdeştirip ona göre değerlendirme yapıyorsanız, uçaktaki aynanız daima görevli kabin memurları olmakta ve olmaya da devam edeceklerdir.

Kimse o an şirketin ne kadar karlı, pilotların ne kadar iyi, uçakların ne kadar bakımlı olduğuna değil, karşılarındaki görevlinin gözleri içine bakarak tavır alır ve ruhsal etkinliğini dışa vurur.

Bir olayı betimlemenin çeşitli, aslında sonsuz denecek kadar değişik yolu vardır. Bu yollardan en fazlasını, sözce dağarcığınız kadar çeşitlendirebilirsiniz.

Halk ile iletişim kurmak için önce zengin bir sözce dağarcığınız olmalı.

Sonraki adım ise Meslek Hobi ve Gelecek yazımda anlatmaya çalıştığım eğitim çeşidi.

Creating a Shared Future through Education and Empowerment.

Burada işlenen ana tema;

- Çeşitliliğin değeri ve herkes için eşit fırsat

- Hem kız hem de erkek çocuklar için eşit eğitim fırsatının sağlanması

- İşin geleceği için becerilerin geliştirilmesi

Artık makinelerle yarışmayan ama insana önem veren yeti ve yetenekli bireyler yetiştirmeliyiz. Bunu yapabilmek için çağdaş bir eğitim sistemine sahip olmamız ve bu eğitim sisteminde, kişilikli ve yaratıcı nesiller yetiştirmek için araştırma, geliştirme ve sabır ile çabalamalıyız. 9000 sözce ile yetişenler de cesurca bu atılıma destek vermeli ve gerçekleştirmek için tez elden kolları sıvamalıdırlar.

www.servetbasol.com