28 Kasım 2016, Pazartesi

Plan mı Pilav mı?

Amerika ufak bir değişiklik yaparak hepimizin bildiği dengeleri değiştiriyor, hepsi Dünya Ekonomisinde yeni bir düzenleme.

Trump'ın açıkladığı planına göre, faizleri arttırarak, US Doların 1913 yılından beri süren değer kaybına son verip, US Doları 2017 itibari ile değerlendirmeye başlayacak. İlk yapacağı faizleri arttırmak ve doların değerini yükseltmeye başlamak.

US Doların değer kazanması ile önce dolara bağlı her şeyin değeri düşecek, bunu izleyen dönemlerde her çeyrekte gelen raporlar da Uluslararası Amerikan firmalarının karlılıkları düşecek, firmaların karlarının düşmesi borsaya yansıyacak ve Amerikan borsası değer kaybedecek ve düşüşe geçecek. Malum her zaman bu tür değişiklikler ilk dönemde benzeri sorunlara sebep olacaktır. Peki bir düşünün bugün Türkiye’de kimler iş yapıyor: McDonalds, Burger King, Coca Cola, Pepsi, Ford, GM, Chrysler, Starbucks, Baxter, Frito Lay, HP, Dell, IBM, Apple, FaceBook, Google, Yahoo, Microsoft, Kellogg's, Amazon, Ariel, Colgate, Procter and Gamble, Century 21, Remax, Prima, Delta Hava Yolları, Duracell, Tampax, Tropicana, Xerox........ Bu markaların hepsi Türkiye’de YTL olarak kazanç elde ediyor ve bu parayı USD ye çevirip Amerika’ya havale ediyor, sadece Türkiye değil satışlarını USD dışında yaptıkları her ülkede bu geçerli, bu durumda Doların değer kazanması sonucunda bu firmaların yurtdışı kazançları düşecektir, örneğin Starbucks Eylül ayında kazandığı 300YTL yi 2.92 kurdan dolara çevirip Amerika ya 102.7 USD kar bildirirken, Kasım sonunda aynı 300 YTL geliri 3.4 kurdan hesaplayıp 88.2 USD kar bildirecek, görüldüğü gibi bu kar düşüşleri firmaları zor duruma bırakacak.

G S M H = C + I + G + ( X – M )

C = Halkın harcamaları, I=yatırımlar, G= Hükümet harcamaları, X=İhracat, M=İthalat

Eğer Trump düşündüklerini başarırsa formülde görünen C, I ve X artacak ve buna bağlı olarak G düşecek böylece Amerika’nın içinde bulunduğu problemler kontrol altına alınmış olacak, refah dönemi başlayacak. Peki Türkiye de durum ne olacak, USD 5 YTL ve üzerine çıkacak, Türkiye de yabancı yatırımcı sadece Enerji, Savunma ve Gıda sanayi de yatırıma devam edecek ancak diğer sektörlerde Maalesef yatırım optimum görünmüyor, ithalat yükselecek, ve işsizlik nedeni ile hane halkı harcamaları ve yatırım düşeceği için Devlet harcamaları artış gösterecek ve bu nedenle gerek gümrük imtiyazları, gerekse yatırım için vergi muafiyetleri karşılığında Türkiye den devlet tahvili satın alarak formül içerisindeki G desteklenip, C, I ve X düşüşünden doğan açığı Türkiye ye borç verip, Türkiye’nin ithalatını arttırarak kontrol edeceklerdir.

Koray Gürocak

Yönetim Kurulu Başkanı, Bizbizi Danişmanlık A.Ş.

-/-

Daha önce tek tek yazıp öngördüğüm konular, yavaş yavaş önümüze gelmekte.

Uçak alalım, filo büyütelim demekle olmuyor.

Plan yapacaksın, lisesinden üniversitesine kadar bir eğitim seferberliği oluşturacaksın, lisenden üniversiteye kadar havacılık derslerini İngilizce okutacaksın, lisanslı eleman yetiştirmek için de havayolu şirketleri ile birlikte eğitim verecek, havacılık lisansı vereceğin bölümlerdeki öğrencileri yarı zamanlı okutup, yarı zamanda uluslar arası bir havalimanında ilgili bölümlerde çalıştırarak eğiteceksin. Üniversite diplomasının işe yaramadığı bu sektördeki ICAO lisansını da tanıyarak, boşu boşuna başka meslekten birilerini tekrar eğitme zahmetine girmeyeceksin. Bir Pilot adayı şartı:

“Uzay, Uçak, Matematik, Makine, İsletme, Fizik, Endüstri, Elektrik, Elektronik, Bilgisayar, Elektrik Elektronik, Elektronik ve Haberleşme, Havacılık ve Uzay, Meteoroloji ve Mekatronik Mühendisliği bölümlerinden lisans düzeyinde mezun olmak..”

“TOEFL’ dan en az 530, IELTS sınavından en az 6, KPDS sınavından en az 80 alan adaylar.”

Dünyanın hemen her ülkesinde ticari pilotlar için öncelikli adaylar, askeri pilotlardır. Bu pilotların askeriyeden ayrılacakları sene ve yaş hadleri bellidir. İçlerinden kaçını ticari pilot olarak alınacağını da bilebilirsin. Onun dışındaki eksikler için ise yine bir plan yaparsın. Sana kaç pilot, kaç teknisyen, kaç Hava Trafik Kontrolörü ve kaç Uçuş İşletme Uzmanı lazım, planlayabilirsin ve bunu planlamak hiç de zor değildir.

Bazı durumlarda plan dışı davranış şekilleri ortaya çıksa da planı yeniler, eksik ve süresine göre tazeler, yine gerçekleştirebilirsin. Yabancı Pilot, yabancı Teknisyen elbet alabilir ve kullanabilirsin planın yürümesi için.

Yürürlükten kaldırılan 07.07.2005 tarihli ve B.11.0.SHG.00.13.05.08-14925 sayılı “Filoya Hava Aracı İlave Etme Usul ve Esasları Genelgesi” ve 13.11.2012 tarihinde tekrar yenilenmesi, ortada bir plan olmayınca sözde kalarak bugün ki durumu meydana getirmiştir.

Onlarca yabancı Pilot ve Teknisyen, üçüncü dünya ülkesi maddesi ile açılmasına müsaade edilen Uçuş İşletme Uzmanı Kursları. Asıl üzülesi yanı ise bu kursları THY yerine özellerin açmasına müsaade etmek. Üstelik gerek var mı? piyasa doymuş mu? sorularını sormadan.

1960'ların sonlarına doğru yapılacak bir genel seçim öncesinde Adalet Partisi’nin halk ne istiyor sorunsalına yaklaşımı öncesinde CHP, Türkiye'nin planlı bir gelişime ihtiyacı olduğunu belirtmiş ve yeni 5 yıllık kalkınma planları hazırladıklarını ve iktidara geldikleri takdirde, Cumhuriyet'in ilk yıllarındaki gibi hızlı bir atılım hamlesi gerçekleştirmeyi planladıklarını açıklamıştır. CHP'nin bu planlı kalkınma önerisine cevap olarak Adalet Partisi (bu lafı bir milletvekili söylemiştir) kısa ve basit bir yaklaşımla, “halk plan değil, pilav istiyor” demiştir. Sonuç; Adalet Partisi seçimleri kazanmıştır. (1980 darbesi sonrası Turgut Özal’ın ilk yaptığı bu 5 yıllık planı imzalamak olmuştur.)

Zor şartlarda yetiştirdiğin bir mühendisi işinden ederek, onca sene para, imkan, zaman ve eğitim verdiğin genci başka bir işe yeniden sıfırdan başlatmak, mühendis harcamanın dik alasıdır. Yasal olarak pilot adayı olmak için 17 yaşını tamamlamış olma şartı aranır. Yani uçmaya 16 yaşında başlayabilir.

“İlk yalnız uçuşundan önce 17 yaşını tamamlamış olmak. Ancak entegre kurslara başlayacak adaylar için 16 yaşını tamamlamış olmak yeterlidir.”

Gel gör ki havacılık bir meslek değildir ve alakasız yerlerde havacılık ile ilgili kural, yasa ve talimat çıkaran ayrı ayrı kuruluş ve kurumlar mevcuttur. YÖK SHGM’yi, SHGM de YÖK’ü tanımaz ama her ikisi de “lisans” vermektedirler..!

Pilav nerede ise milli yemeğimiz olmuştur ama kuru fasulye artık çok pahalı olduğundan hep “pilav üstü az kuru” yemekteyiz.