Kar mı zarar mı?

Türk Hava Yolları’nın 2019 yılının ikinci çeyreğine ilişkin açıkladığı finansal sonuçlar, kafaları biraz karıştırdı.

Finans uzmanı değilim elbette ama çeşitli kaynaklardan bu konuyu biraz inceledim.

THY 2019 yılının ilk 6 ay finansal sonuçlarını Kamuyu Aydınlatma Platformu’na (KAP) açıkladı. Biz de bu açıklamayı haber olarak duyurdu. Haberde ‘zarar açıkladı’ dedik. Özellikle sosyal medyada ciddi bir tepkiye neden oldu bu. ‘THY zarar açıklamadı’ gibi yorumlar yapıldı.

Peki işin aslı ne? Bakalım…

Türk Hava Yolları’nın 1 Ocak-30 Haziran arası net hasılatı: 33.5 milyar TL. İstanbul Havalimanı’na taşınmanın gerçekleştiği tarihten sonra ise bu hasılat 18.6 milyar TL. Geçtiğimiz yılki hasılat ise ilk 6 ayda 24.3 milyar TL.  Nisan-Haziran arası hasılat da 13.8 Milyar TL.

Yani taşınmaya rağmen yılın ikinci çeyreğinde hasılatta ciddi bir artış söz konusu. Bu da yüzde 30’un üzerinde artışa denk geliyor.

Şirketin brüt kârı ise ilk 6 ayda 3.9 milyar TL.

Peki zarar kısmı nerede? Fazla kafaları karıştırmadan işin o kısmına girelim:

THY 3.9 milyar TL brüt kâr açıklıyor ama asıl kâr Net Kâr olarak açıklanır. Şimdi asıl mesele burada…

THY 4 kalem gider açıkladıktan sonra brüt kâr zarara dönüşüyor. Bu 4 kalem giderde ne var peki;
1-Genel yönetim giderleri / 2- Pazarlama ve satış giderleri / 3-Esas faaliyetlerden diğer giderler / 4- Esas faaliyetlerden diğer giderler

Bu gider kalemlerini ekledikten sonra THY’nin zararı 735 milyon TL olarak açıklanıyor. ( 4.149 milyar TL pazarlama ve satış gideri var)

Toplam vergi giderlerini ekleyince 1.120 milyar TL genel zarar açıklanmış oluyor.

THY’nin bu yıl için en büyük sıkıntılarından biri de kuşkusuz İstanbul Havalimanı’nın açılmasıyla birlikte artan maliyetleri… Hatta bir iddia dolaşıyor ortalıkta: THY İGA ile görüşerek bazı konularla ilgili indirim talep etmiş. Maliyetlerinin ciddi boyutlara ulaştığı ve İGA’dan bazı kalemlerde indirim istediği yönünde görüşler var. Olabilir mi? Elbette olabilir. Atlasglobal Havayolları Yönetim Kurulu Başkanı Murat Ersoy ile yaptığım röportaj aklıma geldi: Demişti ki; “Atatürk Havalimanı’na göre uçuş başına maliyetimiz 400 dolar arttı”.

Peki THY’de bu durum farklı mıdır? Evet farklıdır ancak farkı bu rakamın daha da yüksek olmasıdır. THY’nin indirim isteyip istemediğini ve eğer istendiyse İGA’nın buna ne yanıt vereceğini zaman bize gösterecektir.

Lufthansa’da durum farklı mı?

THY zarar etti de Lufthansa etmedi mi?

Avrupa’nın en büyük ve en iyi havayolu Lufthansa ilk çeyrek raporunu açıkladı. Theguardian’daki verilere göre; Lufthansa yılın ilk çeyreğinde 336 milyon Euro zarar açıkladı. Burada da durum farklı değil. Alman şirketin gelirleri geçen yıla göre artışta. Tıpkı THY’de olduğu gibi. İlk çeyrekte 8 milyar Euro gelir elde edildi… Ancak gider kalemlerinden dolayı şirket 336 milyon Euro zarar açıklayabiliyor.

Yani THY zarar ediyor belki ama zarar eden tek şirket THY değil. Bu dönemsel olduğu sürece toparlanma söz konusu olabilir. Ancak zarar eğer alışılır hale gelirse orada sıkıntı başlar.

Rize-Artvin Havalimanı erken mi açılacak?

Denize dolgu ile inşa edilen Rize-Artvin Havalimanı’nda çalışmalar son sürat devam ediyor. Geçtiğimiz günlerde Ulaştırma Bakanı Mehmet Cahit Turhan da havalimanına giderek incelemelerde bulundu.

Burada da bir açıklama yaptı. Açıklamada 2022 yılında açılması hedeflenen havalimanının 2 yıl erken açılabileceğini, yani önümüzdeki yıl Ekim ayında hizmete girebileceğini söyledi.

Bu açıklama her ne kadar heyecan verse de; biraz dikkate değer bir değerlendirme aslında.

Havalimanı yapımına başlanırken projede 5 yıl yapım süresi belirlenmişti. Ancak 3 yıl gibi kısa bir sürede açılması demek tıpkı İstanbul Havalimanı’nda olduğu gibi belli aksaklıkları beraberinde getirmesi demek olabilir.

3 yılda denize dolgu ile yapılan bir havalimanı açmak kolay değil. Zaten bırakalım da kolay ve çabucak olmasın. Çalışmaların hızlandırılması, sarf edilen çabanın 2 katına çıkarılması hem insan hayatı için hem de projenin sağlıklı ve tamamen aksaksız hizmet vermesi için çok uygun bir zaman değil.

Bunun örneğini İstanbul Havalimanı’nda gördük. Burada da benzer sıkıntılar yaşanmaması için zamanı daraltmanın bir anlamı yok. Dört dörtlük bir meydan için 2022 yılını beklemekte hiçbir sakınca yok.