Yolcu haklarına dair…

Hazır kış mevsimi gelmişken yolcuların haklarına ilişkin kısa bir bilgilendirme, daha doğrusu bir toparlama yapmak istiyorum.

Aslında bu yazıyı, son haftalarda bazı yayın organlarında yolcu haklarıyla ilgili yer alan yanlış bilgileri görünce yazmaya karar verdim. Biliyorsunuz; kış mevsimi bizim havacılığımızda bazen sancılı olabiliyor. Geçmiş yıllarda bunun örneklerini sıkça yaşadık.

Yolcuları uçağa çekebilmek için türlü kampanyalar ve güzellemeler yapan şirketlerimiz, ne hikmetse onların yaşadığı bir aksaklık söz konusu olduğunda buhar olup uçuyor! Yolcuların aslında bu tür durumlarda en fazla şikâyet ettiği husus; ‘Muhatap’ bulamamak oluyor. Zaten film de hep burada kopuyor. Sonrasında bağrışmalar, tartışmalar ve hatta kırıp dökmeler…

Gelelim asıl konumuza… Havayolu ile seyahatte, daha doğrusu seyahat aksaklığıyla ilgili bilinen 3 önemli durum var. Yolcunun uçağa kabul edilmemesi, uçuş iptali ve uçuşun gecikmesi. Bu tür durumlarda seyahati icra eden şirketin mağdur yolcular için belli sorumlulukları oluyor.

Bu hakları bir çok yolcu biliyor aslında ama bürokrasi dili o kadar zor ki; ben hem kısa tutup hem de hakları anlaşılır şekilde yazmaya çalışacağım.

1. Husus: Yolcunun uçağa kabul edilmemesi (overbook)

Bu durum havayolu şirketlerinin yapacağı sefer için fazla bilet satması durumunda ortaya çıkan bir sıkıntıdır. Yani şirket, uçağa geç kalan, herhangi bir sebeple uçuşa kabul edilemeyen yolcular olabilir diye fazladan bilet satar. Bu tür durumlarda şirket olumsuzlukları lehine çevirir. Çünkü fazladan bilet satmak fazladan kâr demektir. Havayolu şirketlerinin böyle bir hakkı var.

Peki diyelim ki şirketin bilet sattığı tüm yolcular uçuşa geldi, işte bu durumda havayolu şirketi önce yolcular arasında fazla yolcu kaç ise ona göre bir duyuru yapar. Gönüllü olarak uçaktan inmek isteyen kişileri arar. (Bu durum fazla krize dönmesin diye bazen çok avantajlı teklifler sunarlar) Eğer yeterli sayıda gönüllü çıkmazsa, yolcu alımının sürdüğü sırada şirket yolcu istemiyor olmasına rağmen uçağa almayabilir.

İşte bu durumda eğer uçuş iç hat uçuşu ise şirket 50 Euro tazminat öder, dış hat uçuşu ise ve uçuş 1500 KM’den kısa ise 125 Euro, 1500-3500 KM ise 200 Euro,  3500 KM’den daha uzun ise 300 Euro tazminat öder. Eğer yolcu ile anlaşma sağlanırsa bu hak başka bir seyahat hakkı ile de ödenebilir. Eğer yolcu bilete tazminat miktarından daha fazla ücret ödediyse o oranda tazminatını alır.

Bu işin kural kısmı tabi. Şirket yolcusuna çok daha avantajlı alternatifler sunabilir. Örneğin otel konaklaması, ikram vs.. gibi.

2. Husus: Uçuşun iptal edilmesi:

Sefer iptali durumunda havayolu şirketinin iptalin öncesinde bazı yükümlülükleri olur. Mesela; 2 hafta öncesinden yolcusuna uçuşun iptal edildiğini bildirirse tazminat ödeme zorunluluğu yoktur ancak alternatif uçuş sunma ya da bilet bedelinin iadesi sağlanır.

Ayrıca eğer şirketten kaynaklanan bir sebeple iptal edilmediyse, mesela olağanüstü hava koşulları söz konusu ise şirket yine tazminat ödemez. (Bu durumu ispat etmek zorundadır)

İptal sebebi bunların dışında ve 2 hafta öncesinden yolcuya haber verilmediyse yukarıdaki bedellerin aynısı tazminat olarak ödenir ve yolcunun konaklama hakkı saklıdır.

3. Husus: Uçuşun rötar yapması:

Bu durumda da belli kurallar var. Mesela uçuş iç hat uçuşu ise ve 1500 KM’den kısa ise tehir süresi 3 saatin üzerindeyse,

Uçuş 1500-3500 KM arasında ve 5 saatin üzerindeyse,

Ya da 3500 KM’den daha uzun ve tehir süresi uçuş süresini aşıyorsa yukarıdaki bedeller tazminat olarak ödenir. Ayrıca konaklama ve ikram da sunulmak zorundadır.

İkram kısmı tehir süresine göre değişir ve sabah ise kahvaltı, sonrası ise sıcak yemek olarak
belirlenmiştir.

Ayrıca; yolcu bu tür hakları almış olmasına rağmen mağduriyeti daha ağırsa dava açarak ek tazminat talep etme hakkına da sahiptir.

Kısacası şunu söyleyebiliriz; Eğer şirket kaynaklı olarak uçamıyorsanız ve bunu havalimanında öğrendiyseniz, hem konaklama, hem ikram hem de tazminat alma hakkına sahipsiniz…

Herkese sorunsuz uçuşlar…