GENEL KURUL SORULARI-2

Geçtiğimiz mayıs ayı sonunda gerçekleştirilen THY Genel KurulU’na hissedar ve sorumlu vatandaş bilinciyle katılmış ve biri şifahi olmak üzere toplam 12 soru sormuş; 11 sorudan oluşan imzalı soru belgesini divan başkanlığına bizzat sunmuştum. Bu belge, Genel Kurul Tutanağına eklenmemiş ve bu uygulamanın yanlışlığı, Airporthaber’de aynı gün, okurlara duyurulmuştu.

Bu konuda daha önce yazmış olduğum yazıyı, “Şirketin mevcut yöneticilerinin asılsız diye yaftalayarak cevaplamaktan imtina ettikleri sorular, muhtemelen ve zamanla, başka mecralarda da karşılarına çıkacaktır. Cümlesiyle bitirmiştim.

Genel Kurul sonrasında bu sorular, doğrudan kendilerine değil ama onları THY ye yönetici olarak atayanlara soruldu. TBMM de Ulaştırma Komisyonu üyesi olan Sayın Milletvekili Ulaş Karasu tarafından, benim sorularımı da içeren 06/06/2024 tarihli soru önergeleri verildi. Biri Ulaştırma Bakanına diğeri de Cumhurbaşkanı Yardımcısına hitaben. Cevaplarını geçtiğimiz hafta TBMM Yazılı Soru Önergeleri sayfasında gördük.

Yüzde 49 kamu hissesi, Cumhurbaşkanlığına bağlı Varlık Fonuna devredilmiş olduğu için soru önergesine muhatap olan Cumhurbaşkanı Yardımcısı sayın Cevdet Yılmaz, önergede bahsi geçen hususların, Ulaştırma ve Alt Yapı Bakanlığı’nın görev ve sorumluluk alanına girdiğini iddia ederek, soruların bu bakanlığa sorulması gerektiği cevabını vermişler. Yani bir nevi, topu Ulaştırma Bakanlığı’na atmışlar.

Sayın milletvekili bu konuda tecrübeli olduğu için, eş zamanlı olarak aynı soru önergesini Ulaştırma Bakanına da sormuş. İşte, Ulaştırma Bakanlığı’nın şablon cevabı: (Şablon diyorum. Çünkü THY hakkında kendilerine sorulan hemen hemen her soruya bu cevabı veriyorlar.)

Neymiş efendim?  THY, Türk Ticaret Kanunu’na göre faaliyet gösteren bir özel hukuk tüzel kişisi ve dahi halka açık bir şirket olarak, “SPK Özel Durumlar Tebliği” ne göre tüm açıklama ve yükümlülüklerini mevzuat çerçevesinde yerine getirirmiş. Böylece hem 49’ un yasal temsilcisinden ve hem de 51 adına cevap veren makamdan, birer açıklama gelmiş oldu. (TBMM sayfasına sık sık bakıyorum. Cevap vermedikleri de oluyor)

Ama netice itibarıyla, sorularımıza cevap alamadık ve yapılan şablon açıklamalar, bizi hiç şaşırtmadı. Çünkü, az önce belirttiğim üzere THY ile ilgili bütün sorulara genellikle bu cevapları veriyorlar. Maalesef soru soran vekiller de bu cevaplarla yetinmek zorunda kalıyorlar. Çünkü yeni sistem bu. Daha fazlasına imkân tanımıyor. Bu durumda ne yapıyoruz? Ulaştırma Bakanlığının cevabından ilham alarak, Genel Kurulda, hissedar olarak sorduğumuz sorulara, THY’nin seçilmiş ve mümtaz yöneticileri, ilgili mevzuat çerçevesinde ne cevap vermişlerdi? Dönüp, ona bakıyoruz.

Bazı sorularımız için onlar da “follow the KAP” demişlerdi. Biz de tek tek okumuştuk KAP açıklamalarını. Ama ve maalesef sorularımızın cevaplarını KAP da görememiştik. Zaten bu yüzden, yılda bir fırsatını bulmuşken, bizzat kendilerine sormuştuk. Bazı sorularımıza ise hiç de nazik olmayan cevaplar vermişlerdi. Daha doğrusu, asılsız haber, piyasa söylentisi ve spekülasyon olarak yaftalayıp, cevap vermeyi reddetmişlerdi.

Netice itibarıyla, devlet büyüklerimiz biz bilmeyiz, kendilerine sorun dediler. Öyleyse biz de buradan hissedar olarak, seçilmiş ve mümtaz THY yöneticilerine tekrar soralım:

• Doğru ve yeterli tedbir alınmadığı için yıllardır dolar bazında sürekli artan, tahsil kabiliyeti kalmadığı için silinen, şirket alacaklarının içeriklerini, toplam tutarını ve bu konuda ne tedbir aldığınızı sormamızdan neden rahatsız oluyorsunuz?
• Yöneticiler olarak, şirket tarihinde ilk defa sendikalı çalışanlara verilen zamdan farklı olarak, kendinize 2-3 kat zam yapmış olduğunuz iddialarını, aldığınız ekstra ikramiyeleri, kar paylarını, sorgulamamızdan, neden rahatsız oluyorsunuz?
• Ana ve yan şirketlerdeki yönetim kurulu üyeliklerine yaptığınız atamaları, yüksek maaşların yanı sıra 1’ den fazla alınan huzur haklarını sormamızdan neden rahatsız oluyorsunuz?
• Beş yıl geçmesine rağmen, İkram anlaşması şerefiye hakkı olan 100 milyon doların, Avusturyalı ortaktan alınıp alınmadığını, DO&CO’ ile yapılan iş birliği kapsamında, İBB' den 2009 yılında YİD modeliyle, toplam 31 yıllığına kiralanan Hatice Sultan ve Fehime Sultan yalılarının aradan 14 yıl geçtiği halde, neden işletmeye açılamadığını? Şirket ve dolayısıyla (%49) kamu zararına yol açan bu gecikmenin nedenini sormamızdan, neden rahatsız oluyorsunuz?
• Kamuoyuna yansıyan haberleri ayyuka çıkan, hakkında kitap bile yazılan Kartal İmam Hatip Lisesi mezunları ağırlıklı istihdam ve terfi uygulamalarınızı sorgulamamızdan, şirkette çalışırken bir siyasi partide yönetici olan bazı kişilere, şirketten maaş verilmeye devam edildiğine ve kiralık araç tahsis edildiğine ilişkin iddiaları açıkça sorup, açıklama yapmanızı istememizden neden rahatsız oluyorsunuz?
• Bir yandan, geçen yıl ana ve yan şirketlere hangi ihtiyaca binaen ve hangi usullerle 20.000 civarında personel aldığınızın ve bu nedenle personel giderlerinde oluşan yüzde yüzden fazla artışın; diğer yandan bu sene aniden, sebep gösterilmeden yapılan toplu işten çıkarmaların, sebep ve gerekçelerini sormamızdan neden rahatsız oluyorsunuz?
• Hidrolik arızası, AOG (parça bekleme) vb. nedenlerle bazı uçakların operasyondan çekildiği iddiaları ile ilgili olarak, âtıl kalıp uzun süre ground olan uçakların şirkete maliyetini ve hesaplanan kar kaybını sormamızdan neden rahatsız oluyorsunuz?
• Bazı dernek, dini cemaat ve topluluklara bedava ve/veya yüzde elli indirimli bilet, kargo ve fazla bagaj desteği verildiğine ve bu topluluklara dahil kişilerin uçuş sınıflarının ücretsiz yükseltildiğine ilişkin iddiaları ve doğruysa sebep ve gerekçelerini sormamızdan neden rahatsız oluyorsunuz?
• Şirket Teftiş Kurulu’ndaki kariyer müfettişlerini verimsizlik vb iftiralarla peyder pey tasfiye ederek ve yerlerine, 3-4 katı sayıda ve bazıları müfettişlik mesleği kriterlerini taşımayan akraba-yandaş ve siyasi torpilli kişileri, müfettişlik seçme ve yeterlilik sınavı yapmaksızın doldurarak, şirket iç denetiminin zafiyete uğratılmış olmasını sormamızdan neden rahatsız oluyorsunuz?
• Yirmi bir yıldır, “bu şirkette 2003 öncesi girişli kimse kalmayacak” diyerek ötekileştirilen binlerce emektar personel, verimsizlik vb. uydurma gerekçelerle işten atıldı. Tamamı, açtıkları işe iade davalarını kazandılar ama mahkeme kararları uygulanmadı ve şirket kasasından milyarlarca TL tutarında kötü niyet tazminatı ödenerek dosyalar kapatıldı. Bu insanların emeklilikte kullanacakları pas bilet hakları gasp edilip, emekli kimlik kartları da verilmedi.

Diğer yandan, bu dönemde işe alınan bazı kişilerle (bazı disiplin suçu işleyenler dahil) şirket açısından bir zorunluluk olmadığı halde, ikale (karşılıklı rızayla iş akdinin feshi) sözleşmeleri yapılarak, ekstra tazminatlar ödendiği ve 10 yıl,15 yıl izin biriktirmelerine müsamaha gösterilip; ikale tazminatına ilave olarak, yüksek izin paraları ödendiği iddiaları da söz konusu.

Sayın seçilmiş ve mümtaz THY yöneticileri, son kez soruyorum. Bir hissedar ve sorumluluk bilinciyle hareket eden bir vatandaş olarak, halkın ve kamunun şirketi olan THY ye zarar veren işlemlerinizi gündeme getirmemden ve sebeplerini sorgulamamdan neden rahatsız oluyorsunuz?

Neden bu yüzden, sürekli olarak hakkımda, suç duyuruları yaptırtıyorsunuz?