Sektörün en korumasız ve korunmasız kaldığı durum olan uygunsuz davranış, bu davranışların tarifi, mücadele sistemleri ve yaptırım, sanırım hiç derinlemesine incelenmedi.
“Kural dışı davranan yolcu” Tanımına bakalım, SHY OPS-1; Mad.4 – Tanımlar “Yolcu” kelimesi 10-Apron, 87-Havaalanı, 123-LMC, 163-Onaylanmış Azami Yolcu Koltuk Konfigürasyonu, 201-Ticari Uçuş ve 229-Yük tariflerinde geçer. Mad.201- Tanımlama Sadece Kabin Ekibi için yapılmıştır.
“Kural dışı davranan yolcu” tanımı SHT OPS-1 de yok. SHT-17.2’de de yok. SHT OPS-1 Md.60 içerisinde emniyet tedbirleri arasında yer almaz "uyumsuz yolcu" uyarısı. Bölüm O - Kabin Ekibi içerisindeki Md. 201, 202, 203, 204 hiç bahsetmez ama Md.205 - Tek Kişilik Kabin Ekibi Operasyonları 1.a.ii'de “Kural Dışı Davranan Yolcuların Yönetimi” burada yer almaktadır.
Ek.40 - Temel Emniyet Eğitimi (e) maddesi ise, "Alkol veya uyuşturucu/ilaç etkisi altında bulunan veya saldırgan davranışlar sergileyen yolcuların belirlenmesi ve yönetimi" eğitim kapsamına alınma zorunluluğu getirmekte, bunun dışında kalan olaylar için ise (tütün mamulleri içmek, yerine oturmamakta ısrar, elektronik cihaz kullanımı vs..) hiç dikkate alınmamakta ve kanunlarımız ise zaten bu konu ile ilgili hiç bir yaptırım belirlememiştir.
Kanun düzeni korumuyor ise, sizin düzen yaratma ve koruma hakkınız olamaz. Adam ters yola giriyor ve sizi zora sokuyor. Siz Trafik polisi değilseniz, gücü gücüne yeten durumu ortaya çıkıyor. Meydan ve uçaklarda da aynı şey. Tanım olmadan suç olmaz. Suç var ise yetkilisi müdahale eder.
Bir hırsıza kaçarken çelme taksanız ve düşüp bir yerini kırsa, polis onun yakalanmasına yardımcı oldunuz diye size teşekkür eder ama aynı zamanda mahkemeye de çıkarır, o kişiye zarar vermekten. Tüm hastahane masraflarını size ödetirler, ayrıca da hırsıza tazminat ödemek zorunda kalırsınız.
Kimse sizi polis yapmadı, siz de polis değilsiniz ve yetkiniz olmayan bir işe kalkışamazsınız. Uçakta, kayıtlı olunan ülke kanunları; uçak bir yere indiği zaman ise o ülkenin kanunları geçerlidir. Uçuş sırasında sigara içse, ceza kesebilirmisiniz bir düşünün? İndiğiniz ülke kanunları ise hapse bile atabilir o kişiyi. Uçaklarda plastik kelepçe bulunur genelde.
Kim hukuken yetkilidir kullanmaya? Diyelim işletme elkitabında yazılı. Peki yolcuya bu kural-kanun bildirildi mi? Kamuya duyuruldu mu? Alın başınıza bir başka sorun daha.
Bir seferinde yolcuyu tuvalete kilitlemiştim de günlerce dua ettim beni mahkemeye vermemesi için. Havacılık Hukuku üzerine personele bir şey öğretilmez. Kimse bir işe başlarken kendi bölümü ile ilgili Havacılık Hukuku dersi almaz. Anlayacağınız, saldım uçağa tekerlemesinden hiç bir farkı yok.
Ortada birçok kanun maddesi uçuşmakta ama kimseye hangi durumda ne yapacağı bildirilmediği için, Bakan hostes tokatlar, hostes yolcu yumruklar, yolcu uçmaktan vazgeçer, kaptan yolcuyu indirir ve hepsi de ülke kanunları çerçevesinde ele alınır. En çok başvurulan madde ise “kamu düzenini bozmak”.
Savcı ve hakim ne yapsın?
Yıllar sonra (JAA zamanında 1994, JAR OPS-1 devreye sokuldu ama daha yeni çevirisi yapılarak kanunlaştı) çıkarttığımız kanunlarda bile gözden kaçan, çeviri yapanların ya da ilgililerin 5727 sayılı kanunu işaret ederek sorunu çözdüklerini sanmaları, aslında işin daha da çetrefilli hale gelmesine neden olmuştur.
Kahvehanede bu yasağı çiğnemek ile uçakta çiğnemek arasındaki fark. Bu çok değişik sonuçlar yaratabilecek bir durumdur. Kahvehanede kapıyı ya da pencereleri açıp havalandırabilirsiniz ama uçaktaki hava dolaşımı, dışarıdan çok az bir takviye ile yapılır. İşin temelinde filitreleme vardır ve aynı kirli havayı solur durusunuz. Yani 69 TL ödeyerek bu işten sıyrılmak olasıdır. Peki sorun para ödemekle çözümlenebilecek bir sorun mudur?
Ortaya telafisi mümkün olmayan bir kargaşanın çıkmayacağını kim garanti edebilir?
Yolcuların birlik olup içeni dövdüğünü, ya da tam tersi, bir kaç kişinin birlikte sigara içmeye başladığını düşünün. Kanun hala 69 TL ver kurtul demektedir ama yolcular arası sataşmalar ve kargaşa başlamıştır bile. Pilotların ise inecekleri ülkeyi seçme şansları dahi yoktur. Hangi ülkede hangi kanun, hangi olayı suç kabul etmektedir bilemez. Zaten herkes ona sorumluluğu atmış olduğu için ilgilenmezler bile. Ne çıkarsa bahtına.
Bir de bakarsınız o davranış, inilen ülkede suç değil. İndiğinizle kalırsınız. Şimdi bir de yolcuyu reddetme hakkınız üzerine kafa yolmak zorundasınız. O ülke kanunlarına göre suçsuz olan bir yolcuyu reddetme hakkınız var mı?
İşin özünde ise yine bir kanuna uyumsuzluk-uymama-karşı gelme gibi bir durum var. Bu sefer bizden bir kanun; yeni SHT OPS-1; Madde 7 – Kanunlar, Yönetmelikler ve Prosedürler - İşleticinin Sorumlulukları (1) İşletici; a) Tüm çalışanların, operasyonların gerçekleştirildiği Devletlerde geçerli olan ve kendi görevlerinin ifası ile alakalı bulunan tüm kanun, yönetmelik, talimat ve usulleri de içeren mevzuata uymalarını, b) Tüm ekip üyelerinin, görevlerinin yerine getirilmesi ile alakalı olan kanunlar, yönetmelikler ve prosedürler ile ilgili bilgi sahibi olmalarını, sağlamaktan sorumludur.
İşletici siz işe girerken böyle bir eğitim verdi mi? Vermedi ise işleticiyi kim suçlayacak? Ben suçlayamam, çalışanlardan biriyim. Sen de suçlayamazsın, yöneticilerden birisin.
Geriye bir tek yetkili kalıyor.
SHGM denetçileri, şirketlerin Kalite bölümlerinden bu konu ile ilgili hiç denetim raporu görme talebinde bulundular mı? Konumuz ne idi? “Kural Dışı Davranan Yolcu”.
Bu konuda uluslararası tüm yazılan ve yapılanlar bilindiği halde, hukuksal düzen için acelemiz yok gibi davranıyoruz. Görmezden gelince sorun kendiliğinden yok oluyor sanki.
Nasıl olsa moda deyimi ile host ve hostesler (steward/stewardess) ilgileniyor, ya da ilgilenmek zorunda bırakılıyorlar. Yoksa bu konu sadece isimsiz kahramanları ilgilendirdiği için mi uzak duruyoruz sorunlarından?
Kural dışı HOST ve HOSTES!
Yorumlar
Misafir~ 14 yıl önce
Servet bey, hukukla ilgili konularda tanıdığınız bir hukukçuya danışsanız, yazınızı okutsanız iyi olacak.
Gözüm etmeyin, yapmayın. Sizin yazılarınızda yazılanlara itibar edip bazı eylemlerde bulunacaklar ve milletin başı derde girecek. Sorumlusu da siz olacaksınız.
Hukuk konusunda yazma, ahkam kesme konusunda hukuki alt yapınız nedir? Hakimden, savcıdan, kelepçe kullanma yetkisinden bahsediyorsunuz. Hukuki kaynağı hakkında, işletme el kitabında yazılı metne atıfta bulunuyorsunuz. Bir sonraki satırda "Diyelim işletme el kitabında yazılı. Peki yolcuya bu kural-kanun bildirildi mi?" diye soruyorsunuz. Daha kural ve kanun ayrımını bilmiyorsunuz. Web sitenizdeki yazılarınızı da okudum, hukukdan uzak durun. Bildiginiz alan dışına çıkmayın l
Yanıtla
Misafir~ 14 yıl önce
Benim hatırladığım, THY uçusunda hostesten battaniye isteyip battaniyenin altında kendini tatmin ederken yakalanan bir milletvekili vardı bu ülkede. Bu milletvekilimiz, kuraldışı yolcularla ilgili kanun teklifi verirse harika olur.
Yanıtla
Misafir~ 14 yıl önce
dayi cok guzel yazmisin, bizde de sorun cikaran yolcu sayisi artti, cunku artik eskisi gibi sadece cok egitimli elit kesim binmiyor ucaga, onun icin gerekli onlemler alinmali.
Yanıtla
Misafir~ 14 yıl önce
Zaten mesele bizim sivil havacılıkla ilgili bir kanunumuzun olmayışı. Uçak içerindeki davranışlardan tutun da,işlenen suçların tanımına, kaptanın yetkilerinin tanımlanmasına kadar çok şeye ihtiyaç var. Kaptan polise teslim etse ne yazar. Kanunda yeri yoksa adam elini kolunu sallaya sallaya serbest kalır.
Yanıtla
Misafir~ 14 yıl önce
Mesela El al uçaklarında, uçakta serif adını verdikleri silahlı adamlar var ve vurma yetkileri var. Amerikada hostların kelepçeleme hakkı var.(plastik kelepçeler ile) türkiyede konu ile ilgili kanuni düzenleme yapılamasının vakti geldi çünkü hava ulaşımını kullanan insan sayısı çok arttı ve çok farklı profilden insanlar mevcut. Sevgiler
Yanıtla
Misafir~ 14 yıl önce
2 yıl önce Cezayire uçarken arkamdaki 3 kişi önce yemek yedikleri tepsileri koidora atmıştı sonrada sigara yakmışlardı önce bayan hostes geldi uyardı kıza küfür ettiler sonra host geldi onada küfür ettiler sonra pilot geldi elinde bir kağıt ile bir şey imzlatmaya kalktı adamlar pilotada posta koydu sonra yolcular adamları tokatladı iş yoluna girdi. bizdeki kural benim hatırladığım bu şekilde hocam.
Yorumlar