Uçuş tazminatları - Vergi istisnasında büyük değişiklikler

Merhaba,

18 ocak 2019 tarihinde resmi gazetede yayınlanan 7161 sayılı kanun ile yürürlüğe giren  GVK değişikliği ile artık pilot ve kabin memurlarının gelir vergisi istisnasının aylık ücretlerinin % 70’i üzerinden uygulanacak. Bu değişiklik gündeme geldiği günden bu yana sürekli gündem oldu ve konuşuldu. Bununla birlikte gözden kaçan ve pek gündeme gelmeyen pilot ve kabin memurları dışında uçuşa katılan diğer personeller için   çok önemli bir değişiklik  oldu. Bu değişikliğe göre artık kamu personeli dışında kalan diğer uçuşa katılan personeller  gelir vergisi istisnasından tamamen mahrum olacak.

Kanunun eski halinde  *  “...kanuni veya iş merkezi Türkiye’de bulunan müesseselerde uçuş maksadıyla görevlendirilen .... “ derken kanunun yeni halinde ** “.... diğer kamu ve kuruluşlarında uçuş maksadıyla görevlendirilen .... “ diyerek gelir vergisi istisnası  kamu  personeli ile sınırlandırılmış oldu. Aşağıda kanun metinlerinin önceki ve yeni halini aynen paylaşıyorum.

KANUNUN ÖNCEKİ HALİ ;

Teşvik ikramiye ve mükafatları: ⁽¹⁾

          Madde 29 – Teşvik gayesiyle verilen aşağıda yazılı ikramiye ve mükafatlar Gelir Vergisinden müstesnadır:

          1…..  (Değişik bentler 2, 3, 4 : 24/12/1980 - 2361/20 md.)

          2. Subay,astsubay, erbaş ve erlere ve Ordu hizmetinde bulunan sivil makinistlere, uçuş, dalış gibi hizmetleri dolayısıyla verilen tazminatlar, gündelikler, ikramiyeler, zamlar ile Türk Hava Kurumu* veya kanuni veya iş merkezi Türkiye’de bulunan müesseselerde uçuş maksadıyla görevlendirilen, hava aracının sevk ve idaresiyle görevli pilotlar ile uçuş esnasında uçak içinde hizmet veren yetkili sivil havacılık otoritesince sertifikalandırılmış personele; fiilen uçuş hizmeti, denizaltına dalış yapanlara fiilen dalış hizmetleri dolayısıyla yapılan aynı mahiyetteki ödemeler;

KANUNUN YENİ  HALİ ;

VERGİ KANUNLARI İLE BAZI KANUN VE KANUN HÜKMÜNDE KARARNAMELERDE

DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN

Kanun No.  7161                                                                                               Kabul Tarihi: 17/1/2019

MADDE 3- 31/12/1960 tarihli ve 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 23 üncü maddesinin birinci fıkrasına aşağıdaki bent eklenmiştir.

“17. Kamu kurum ve kuruluşları hariç Türk Hava Kurumu veya kanuni veya iş merkezi Türkiye’de bulunan müesseselerde uçuş maksadıyla görevlendirilen, hava aracının sevk ve idaresiyle görevli pilotlar ile uçuş esnasında uçak içinde hizmet veren yetkili sivil havacılık otoritesince sertifikalandırılmış kabin memurlarına ödenen aylık ücretin gerçek safi değerinin %70’i (Cumhurbaşkanı, bu oranı %100’e kadar artırmaya, sıfıra kadar indirmeye yetkilidir.).”

MADDE 4- 193 sayılı Kanunun 29 uncu maddesinin birinci fıkrasının (2) numaralı bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“2. Subay, astsubay, erbaş ve erlere ve ordu hizmetinde bulunan sivil makinistlere, uçuş, dalış gibi hizmetleri dolayısıyla verilen tazminatlar, gündelikler, ikramiyeler ve zamlar ile  **  diğer kamu kurum ve kuruluşlarında uçuş maksadıyla görevlendirilen, hava aracının sevk ve idaresiyle görevli pilotlar ile uçuş esnasında uçak içinde hizmet veren personele fiilen uçuş hizmetleri ve kanuni veya iş merkezi Türkiye’de bulunan müesseselerde denizaltına dalış yapanlara fiilen dalış hizmetleri dolayısıyla yapılan aynı mahiyetteki ödemeler;”

GVK’da  yapılan bu değişiklikler ile fiili olarak ne farklar olacak ?

1. Kamu kurum ve kuruluşları bünyesinde çalışan pilot ve kabin memurları  ile pilot ve kabin memurları dışında kalan ; Uçak  teknisyenleri, mühendisler, loadmaster, dispeç, uçan aşçı gibi diğer meslek gruplarının ilgili uçuş için elde edecekleri gelir için % 70 kıstı yazılmadığından  halihazırda uygulanan oranlar geçerli olacak. Yani kamu personeli için değişen bir durum yok.
2. Kamu personeli dışında kalan tüm pilot ve  kabin memurları  ( THY ve THK personeli dahil / THY  7 yönetim kurulu üyesinin 5’i kamu tarafından atanmasına ve yönetimi tamamen kamuya ait olmasına  rağmen  % 51 hissesi borsaya kote olduğu için 2006 yılı mayıs ayından itibaren kamu kuruluşu olarak kabul edilmiyor)  uçuş  görevi nedeniyle  elde edecekleri gelirin % 70’i ile sınırlı olarak gelir vergisinden müstesna olacaklar.
3. Özel sektörde çalışan pilot ve kabin memurları dışında kalan ; Uçak  teknisyenleri, mühendisler, loadmaster, dispeçer , uçan aşçı gibi uçuşlara görevli olarak katılan diğer meslek gruplarının ilgili uçuş için elde edecekleri gelirin tamamı vergiye tabi olacak.

Tecrübe ve test uçuşu gibi riskli uçuşlara katılan  ve görevli olarak uçan  uçak teknisyenleri - mühendisler  ile tüm çalışma hayatı uçak içinde geçen uçan aşçılar başta olmak üzere uçuşa katıldığı halde vergi istisnası dışına çıkarılan personeller için haksızlık yapıldığını düşünüyorum. Aynı şekilde özel sektörde çalışan pilot ve kabin memurları için getirilen % 70 kıstını da doğru bulmadığımı belirtmeliyim. Vergi muafiyeti değil vergi istisnası olarak düzenlenen kanunun istisna uygulamasının istisnanın da istisnası şekline getirilmesinin havacılık sektörümüz açısından negatif etkileri olacaktır.

Saygılarımla

Erdal Gülmez